Soạn bài: Nhớ đồng
1. Cảm hứng của bài thơ, gợi lên bởi tiếng hò dội vào nhà tù. Vì sao tiếng hò lại có sức gợi cảm như thế đối với nhà thơ? Vì tiếng hò vang lên lẻ loi, đơn độc giữa trưa yên tĩnh, sâu lắng, gợi cảm giác buồn, hiu quạnh, đồng điệu với cảnh ngộ tâm trạng người tù. Tiếng hò gợi dạy tất cả những gì của thế giới bên ngoài đó là âm thành của cuộc sống bên ngoài đến được với người tù, âm thanh tiêu biểu của xứ Huế, gợi nỗi nhớ đồng quê, nhớ người dân quê da giết.
2. Những câu được làm điệp khúc của bài thơ.
- Gì sâu bằng những trưa thương nhớ.
- Hiu quạnh bên trong một tiếng hò!
- Gì sâu bằng những trưa hiu quạnh
Ôi ruộng đồng quê thương nhớ ơi!
Mỗi cặp câu được lặp lại 2 lần xen kẽ nhau. Việc lặp như vậy tạo như một điệp khúc, nhấn mạnh tô đậm cảm xúc của bài thơ
+ Nỗi quạnh hiu: Hiu quạnh trong âm thanh tiếng hò não nùng, hiu quạnh của trưa nắng, hòa điệu với 4 bức tường giam hoàn toàn cách biệt với thế giới bên ngoài.
+ Nỗi thương nhớ: được gợi lên từ tiếng hò, từ sự quạnh hiu thương nhớ đồng quê.
+ Âm điệu tiếng than về nỗi quạnh hiu cùng cực của một người tha thiết yêu đời, say mê họat động bị cách li khỏi cuộc đời.
3. Hình ảnh đồng quê được hình dung rõ ràng, cụ thể, không chỉ bằng đường nét, màu sắc, mà còn có cả hương vị hơi mát… Tất cả đều là những cảnh sắc đơn sơ, quen thuộc mà rất đỗi thân thương, không khí yên bình, hương vị, âm thanh.
Hình ảnh con người dân que lam lũ nhọc nhằn, vất vả nhưng vẫn đầy lạc quan. Trong hình dung của tác giả họ là người gieo mầm sự sống. Đặc biệt, lí tưởng cách mạng đã đưa Tố Hữu xích lại gần gũi với người dân quê và cảm nhận được tâm hồn rất đẹp của họ.
4. Cảm nghĩ
Hình ảnh thơ đối lập trước và sau khí gặp lí tưởng cách mạng
Trước: Băng khoăn, vẩn vơ, quanh quán. Tâm hồn bế tắc
Sau: Những cánh chim vút sáy bay liệng trong không gian bao la bát ngát. Tâm hồn được giải phóng.
Lớp 11: Tương tư Nguyễn Bính
1. Tâm trạng của chàng trai trong bài thơ.
- Nhớ nhung da giết thành bệnh tương tư. “Chín nhớ 10 thương”.
- Kể lẽ, trách móc cũng chỉ là để bộc lộ nỗi tương tư của mình
+ Cớ sao bên ấy chẳng sang bên này”
+ Có xa xôi mấy mà tình xa xôi?
- Tâm trạng chờ đợi mòn mỏi, sốt ruột
Ngày qua ngày lại qua ngày
Lá xanh nhuộm đã thành cây lá vàng.
+ “Lại” nhấn mạnh ngữ điệu diễn tả nhịp điệu của tác giả cứ trôi mà sự mong vô vọng, chán ngán.
+ Lấy sự chuyển đổi màu sắc cây lá “lá xanh” đã thành “lá vàng” chỉ thời gian chờ đợi. Tác giả tính từng ngày, câu dưới tác giả tính từng mùa qua đi.
+ Trong ao ước đã có mầm, vô vọng
“Bao giờ bến mới gặp đò
Hoa Khuê các, bướm giang hồ gặp nhau!”
+ Chàng trai quê sống trong nỗi tương tư nhưng vẫn gửi theo gió nỗi niềm ước vọng xa xôi.
“Thôn Đoài thì nhớ thông Đông
Cau thôn Đoài nhớ giàu, thôn nào?
2. Giọng điệu nhẹ nhàng, tha thiết chân thành.
- Hình ảnh ví von, ẩn dụ, chất liệu ngôn từ chân quê đậm màu sắc dân gian: thông Đoài, thông Đông, bến, đò hoa, bướm, tràu cau.
- Cách bày tỏ tình yêu thiên nhiên, kín đáo, ý nghị và có ý vị chân thành mộc mạc của tâm hồn chàng trai quê.khánhduy